English
Français
Deutsch
Español
Italiano
Polski
Русский
Svenska
Português
Ελληνικα
简体中文
العربية
Er wordt algemeen aangenomen dat stress ‘niet goed is voor het hart’ en ook verantwoordelijk is voor het ontstaan van hartritmestoornissen. Tot op heden zijn er echter alleen kleinere onderzoeken beschikbaar die mogelijk bewijs leveren voor stress als een trigger voor atriumfibrilleren.
Uitgebreid wetenschappelijk onderzoek blijft nodig om sterk bewijs te leveren van stress als een mogelijke trigger van atriumfibrilleren.
Acute stress
Acute stress wordt gezien als de emotionele trigger die wordt ervaren tijdens negatieve gebeurtenissen, zoals het plotseling overlijden of verwonding van een goede kennis. Er zijn gevallen beschreven waarbij een aanval van atriumfibrilleren werd voorafgegaan door dergelijke negatieve emoties. Hoewel hard wetenschappelijk bewijs ontbreekt, is er een aanvaardbare wetenschappelijke verklaring voor dit verband.
Een emotionele trigger kan het autonome zenuwstelsel stimuleren (d.w.z. het zenuwstelsel dat niet onder controle is en dat onder andere de hartslag en bloeddruk regelt). Van dit zenuwstelsel is bekend dat het de ontwikkeling van atriumfibrilleren beïnvloedt.
Kleine onderzoeken hebben het verband tussen emotie en atriumfibrilleren aangetoond. Bijvoorbeeld, aan bijna 100 patiënten die ooit atriumfibrilleren hadden gehad, werd gevraagd om hun emoties een jaar lang dagelijks vast te leggen
De herhaling van atriumfibrilleren werd gekoppeld aan hun beschreven emoties. Bij deze kleine reeks patiënten was het mogelijk om aan te tonen dat een negatieve emotie zoals verdriet, angst en woede het risico op atriumfibrilleren verdubbelde. Geluk verminderde het optreden van atriumfibrilleren daarentegen met 85%.
Ondanks het ontbreken van grote onderzoeken suggereert dit dat acute emoties een trigger kunnen zijn voor atriumfibrilleren, vooral bij patiënten die deze aritmie al hadden.
Chronische stress
Net als bij acute stress kan worden aangenomen dat ook chronische stress een trigger is voor atriumfibrilleren vanwege de impact op het autonome zenuwstelsel. Maar ook hier ontbreekt het aan grootschalig onderzoek en het bestaande bewijs levert vaak tegenstrijdige resultaten op. Van sommige langdurige stressfactoren, zoals woede, agressie en spanning, is aangetoond dat ze verband houden met atriumfibrilleren, maar alleen bij mannen. Negatieve emoties hebben bij mannen andere effecten op het lichaam dan bij vrouwen.
Daarnaast is er een aantal kleine onderzoeken dat erop wijst dat behandelingen die gericht zijn op het verhogen van de ontspanning de atriumfibrillatielast verminderen, waardoor de symptomen en de kwaliteit van leven worden verbeterd. Dit is aangetoond bij een kleine groep patiënten tijdens tweewekelijkse, drie maanden durende yogatrainingen. Het resultaat was een vermindering van zowel symptomatische als asymptomatische perioden van atriumfibrilleren.
Depressie
Er is een duidelijk verband aangetoond tussen depressie en atriumfibrilleren. Patiënten die ooit depressief zijn geweest, hebben tot 25% meer kans om atriumfibrilleren te ontwikkelen. Het risico neemt toe met terugkerende perioden van depressie, met een nog hoger risico bij jonge patiënten en bij vrouwen.
Atriumfibrilleren als oorzaak van stress
Ten slotte is er ook een omgekeerd evenredig verband met depressie. De ‘stoornis’ van atriumfibrilleren zelf leidt tot ongerustheid en depressiesymptomen bij wel 35% van de patiënten. Daarom besteden artsen en meer specifiek cardiologen zo veel aandacht aan deze aritmie.
Patiënten worden nu veel meer betrokken bij de behandeling van deze aritmie om niet alleen hun fysieke, maar ook mentale gezondheid en kwaliteit van leven te verbeteren. Daarom is het uiterst belangrijk om de aard van de aritmie uit te leggen, de verschillende mogelijke behandelingsstrategieën te bespreken en de mogelijkheid te benadrukken die een patiënt heeft om de ontwikkeling van atriumfibrilleren door gedragsverandering te beïnvloeden.
